Πέμπτη, 28 Ιουλίου 2011

Αλάσκα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Μετάβαση σε: πλοήγηση, αναζήτηση

Συντεταγμένες:

64°00′N 153°00′W / 64.00, -153.00

Πολιτεία της Αλάσκα

Έμβλημα της πολιτείας Αλάσκα

Παρατσούκλι: The Last Frontier

Άλλες πολιτείες

Πρωτεύουσα

Τζούνο

Μεγαλύτερη πόλη

Άνκορατζ

Κυβερνήτης

Sean Parnell (Ρ)

Γερουσιαστές

Lisa Murkowski (Ρ), Mark Begich (Δ)

Επίσημες γλώσσες

καμιά

Έκταση

1.717.855 km² (1η)

Πληθυσμός (2000)

626.932 (47η)

- Πυκνότητα

0,42 /km² (50η)

Είσοδος στην ένωση

3 Ιανουαρίου 1959 (49η)

Ζώνη ώρας

UTC-10/-9

Πλάτος

1.300 km

Μήκος

2.380 km

Υψόμετρο

- Ψηλότερο σημείο

Βουνό ΜακΚίνλεϊ, 6.193,7 m

- Μέσο υψόμετρο

580 m

- Χαμηλότερο σημείο

Ειρηνικός Ωκεανός, 0 m

Συντμήσεις

AK US-AK

Ιστοτόπος

www.alaska.gov

Η Αλάσκα είναι πολιτεία των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, που συνορεύει στα ανατολικά με τον Καναδά και βρέχεται από τον Αρκτικό και τον Ειρηνικό ωκεανό. Η Αλάσκα ανήκε στη Ρωσία έως το 1867, χρονιά κατά την οποία πωλήθηκε στις ΗΠΑ, από τον τσάρο Αλέξανδρο Β' για το ποσό των 7.200.000 δολαρίων, και το 1959 ανακηρύχθηκε ομόσπονδη πολιτεία τους. Η εξερεύνηση της άρχισε το 1741 από το Βίτους Μπέρινγκ, για λογαριασμό της Ρωσίας. Τη συνέχισε το 1778 ο Τζέιμς Κουκ και στις αρχές του 19ου αιώνα αποστολές εξερεύνησαν τις ακτές από τον Ειρηνικό ως τον Βόρειο Παγωμένο ωκεανό. Η συστηματική εξερεύνηση της Αλάσκας και ο αποικισμός της που ακολούθησε οφείλονται κυρίως στους Σιβηριανούς και Αμερικάνους κυνηγούς, οι οποίοι από το 1784 ίδρυσαν εταιρίες για το κυνήγι ζώων και την πώληση γουναρικών.

[Επεξεργασία] Ιστορία

Χρυσωρύχοι και μεταλλοδίφεις ανεβαίνουν τη διαδρομή Τσίλκουτ κατά την περίοδο του πυρετού του χρυσού του Κλόνταϊκ.

Η πρώτη επαφή των Ευρωπαίων με την Αλάσκα έγινε το 1741, όταν ο Βίτους Μπέρινγκ ηγήθηκε μίας αποστολής του ρωσικού ναυτικού με το πλοίο "Άγιος Πέτρος", η οποία έφτασε στις δυτικές ακτές της περιοχής. Με την επιστροφή της αποστολής, το πλήρωμα έφερε μαζί του γούνες από θαλάσσιες ενυδρίδες, οι οποίες θεωρούνται από τις καλύτερες γούνες παγκόσμια, και έτσι σταδιακά μικροί συνεταιρισμοί γουνεμπόρων ξεκίνησαν να εξερευνούν τα Αλεούτια νησιά και την Αλάσκα από τις ακτές της Σιβηρίας. Η πρώτη μόνιμη εγκατάσταση Ευρωπαίων έγινε το 1784, ενώ παράλληλα η Ρωσο-Αμερικανική Εταιρία που ιδρύθηκε άρχισε να υλοποιεί ένα εκτεταμένο πρόγραμμα αποίκησης το πρώτο μισό του 19ου αιώνα. Η πρώτη πρωτεύουσα της περιοχής ήταν η πόλη Νέος Αρχάγγελος στο νησί Κόντιακ, αλλά στη συνέχεια η έδρα μεταφέρθηκε στη Σίτκα, η οποία παρέμεινε πρωτεύουσα για έναν αιώνα τόσο κάτω από ρωσικό όσο και αμερικανικό έλεγχο της Αλάσκα. Οι Ρώσοι δεν αποίκησαν ποτέ πλήρως την περιοχή, καθώς η κίνηση αυτή δεν ήταν ιδιαίτερα επικερδής. Ο Ουίλιαμ Χ. Στιούαρτ, υπουργός εξωτερικών των ΗΠΑ, διαπραγματεύτηκε την αγορά της Αλάσκα από τη Ρωσία το 1867 για το ποσό των 7,2 εκατομμυρίων δολαρίων. Αρχικά, ως τμήμα των ΗΠΑ, η Αλάσκα ήταν στη χαλαρή δικαιοδοσία του στρατού, ενώ μετά το 1884 αποτελούσε ανεπίσημα αμερικανική εδαφική επικράτεια.
Τη δεκαετία του 1890 ξεκίνησε η περίοδος του πυρετού του χρυσού που έφερε στην Αλάσκα, αλλά και στη γειτονική επικράτεια Γιούκον του Καναδά, χιλιάδες χρυσωρύχους και έποικους. Το 1912 παραχωρήθηκε επίσημα στην Αλάσκα το καθεστώς της εδαφικής επικράτειας και η πρωτεύουσα μεταφέρθηκε στην πόλη Τζούνο.
Κατά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο τα εξωτερικά Αλεούτια νησιά Άτου, Αγκάτου και Κίσκα, καταλήφθηκαν από την Ιαπωνία από τον Ιούνιο του 1942 ως τον Αύγουστο του 1943, οπότε και απελευθερώθηκαν με εκστρατεία του αμερικανικού στρατού. Επίσης, η Γιουναλάσκα και το Ντάτς Χάρμπορ αποτέλεσαν σημαντική βάση του αμερικανικού ναυτικού αλλά και των πεζοναυτών των ΗΠΑ. Παράλληλα, με βάση το αμερικανικό πρόγραμμα παραχώρησης, αρκετά αεροπλάνα μεταφέρθηκαν από τον Καναδά στο Φέρμπανκς και την Νομ της Αλάσκα, για να δοθούν σε πιλότους του σοβιετικού στρατού και στη συνέχεια να χρησιμοποιηθούν για την απώθηση της γερμανικής εισβολής στη Σοβιετική Ένωση. Εκείνη την περίοδο η κατασκευή στρατιωτικών βάσεων συνέβαλε στην αύξηση του τοπικού πληθυσμού.

Άνκορατζ, η μεγαλύτερη πόλη της Αλάσκα

Στις 7 Ιουλίου του 1958 εγκρίθηκε το πολιτειακό καθεστώς της Αλάσκα, η οποία ανακηρύχθηκε επίσημα η 49η πολιτεία των ΗΠΑ στις 3 Ιανουαρίου του 1959.
Το 1964 συνέβη ο ισχυρός σεισμός γνωστός ως "σεισμός της Μεγάλης Παρασκευής", με επίκεντρο ακατοίκητη περιοχή της Αλάσκα, ο οποίος κατατάσσεται ως ο τρίτος ισχυρότερος καταγεγραμμένος σεισμός παγκόσμια, με μέγεθος 9,2. Ο απολογισμός του ήταν 131 νεκροί και καταστροφή αρκετών χωριών και οικισμών.
Το 1968 ανακαλύφθηκαν κοιτάσματα πετρελαίου στον κόλπο Προύντο, ενώ το 1977 ολοκληρώθηκε ο αγωγός Τρανς-Αλάσκα ξεκινώντας μία νέα εποχή "πυρετού του πετρελαίου" στην πολιτεία. Το 1989 το ατύχημα του δεξαμενόπλοιου Εξόν Βαλντέζ στον όρμο Πρινς Ουίλιαμ προκάλεσε τη διαφυγή περίπου 40.000 τόνων αργού πετρελαίου σε μία πετρελαιοκηλίδα που εξαπλώθηκε σε περισσότερα από 1600 χιλιόμετρα ακτογραμμής. Το γεγονός αυτό αποτέλεσε μία από τις πιο μεγάλες οικολογικές καταστροφές στον πλανήτη, αλλά παράλληλα και ένα ορόσημο για τα μέτρα ασφάλειας της ναυτιλίας ως προς το περιβάλλον.

[Επεξεργασία] Πανεπιστήμια

Ιδιαίτερου κύρους πανεπιστήμιο της πολιτείας είναι το "Unversity of Alaska", κρατικό, στο οποίο η εισαγωγή αλλοδαπών φοιτητών κρίνεται σχετικά δύσκολη. Χορηγεί Bachelor's, Master και Διδακτορικό Δίπλωμα. Επίσης παρέχει φοιτητικό ξενώνα και εστιατόριο.