Γραφείο μεταναστεύσεως και τουρισμού Πλυμάκη

Γραφείο μεταναστεύσεως και τουρισμού Πλυμάκη  

Στην οδό Κ.Χιωτάκη  υπάρχει μια ιστορική πινακίδα που είναι και ο τίτλος του άρθρου. Θα πούμε, μέσα από την εφημερίδα μας, τις σημαντικότερες στιγμές της ζωής του ιδρυτή  αυτού του γραφείου Γιώργου  Πλυμάκη, μέσα από τα γραφτά που άφησε πίσω του και τις αναμνήσεις από  την τρίτη γενιά των επιγόνων του.

 Η πορεία του τουρισμού από προϊόν σε εμπόρευμα κρύβει πίσω του  την ρομαντική ιστορία της περιήγησης.. Στην χώρας μας η ιστορία της περιήγησης ξεκίνα με τον διαφωτισμό που η χώρας κινεί το ενδιαφέρον, σαν η κοιτίδα  του αρχαίου πολιτισμού που η δύση θεωρεί ότι είναι πηγή των ιδεών της. Πέρα από την κερδοσκοπία της αρχαιοκαπηλίας, οι γραπτές τους μαρτυρίες αποτέλεσαν τις κύριες ιστορικές πήγες για τον τόπο μας. Η Κρήτη φυσικά δεν αποτέλεσε εξαίρεση.

Ο Γιώργος Πλυμάκης ξεκίνησε  προς το ραντεβού  με την άγνωστη τότε λέξη τουρισμός, από την Ασή Γωνιά, γι να κάνει κάτι σπάνιο για την εποχή,  να σπουδάσει. Το επιστημονικό πεδίο που επιλέγει και αγαπά είναι και εκείνο που αργότερα έμελε να γίνει απαραίτητο στις πρωτοπόρες ενέργειες του στην θεμελίωση της τουριστικής βιομηχανίας, ένας  όρος που εισήγαγε   ο ίδιος στο λεξιλόγιο της πόλης μας και του νησιού μας.  Σπουδάζει εμπόριο οικονομία και λογιστική. Ο μεγάλος πόλεμος τον βρίσκει επίστρατο, αιχμάλωτο και τελικά όμηρο στην Γερμανία, μερικοί έχουν συγγενείς στην  Γερμανία από εκείνη την  περίοδο και δεν το ξέρουν. Το 1920 επιστρέφει στο νησί μας. Αρχίζει η πρώτη περίοδο προσφοράς στην κοινωνά της πόλης μας. Δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι με τις προσπάθειες και τις ενέργειες συνέβαλε στην   θεμελίωση της επιστήμης που αγαπούσε στο νησί μας. Ίδρυσε την πρώτη Εμπορική Οικονομική και Λογιστική Ακαδημία στο νησί με την μορφή φροντιστηρίου.  Το 1927έφερε και μια άλλη καινοτομία στον χώρο της επιστήμης του  , εξέδωσε το περιοδικό «Εμπόριο» το πρώτο οικονομικό περιοδικό στο νησί μας. Αντίτυπα αυτού του περιοδικού υπάρχουν σε βιβλιοθήκες πανεπιστημίων, όπως αυτή του Ρεθύμνου  και όχι μόνο. Τόσο η ακαδημία όσο και το περιοδικό διαπαιδαγώγησαν αρκετά στελέχη του εμπορίου, της οικονομίας και της λογιστικής σε όλη την Κρήτη. Αυτή του η συμβολή κίνησε το  ενδιαφέρον σε μια άλλη πρωτοπόρα  προσπάθεια της εποχής του, της πρώτης συνεταιριστικής τράπεζας στο νησί και από της πρώτες στην χώρα, της Τράπεζας Κρήτης. Το 1935 τοποθετείτε διευθύνων σύμβουλος της τράπεζας. Η πρώτη αυτή περίοδος τερματίζεται με τον δεύτερο πόλεμο που καταστρέφει την Τράπεζα και οικονομικά τον ίδιο. Τα έγραφα της τράπεζας γίνονται χαρτί περιτυλίγματος στην ψαραγορά και νόμισμα της οικογενειακής  επιβίωσης.

Μετά τον πόλεμο η οξυδέρκεια του παππού Πλυμάκη τον οδηγεί να στραφεί σε μια αναγκαιότητα της εποχής την μετανάστευση πριν ακόμα αυτή να φτάσει στην ακμή της  με τον εμφύλιο πόλεμο . Ιδρύει το 1946 τον Τουριστικό Σύνδεσμο ένα σωματείο που πέρα από οικονομική του δραστηριότητα να είχε  και κοινωνικό χαρακτήρα.  Όπως φαίνεται από τον τίτλο, τουριστικό, το γραφείο που ίδρυσε δεν ήταν μια τυχοδιωκτική εκμετάλλευση της συγκυρίας, αλλά ένα μακρόπνοο σχέδιο που βασιζόταν στην προοπτική ότι κάποτε η χώρας   θα έφευγε από το τέλμα και η ζωή των ανθρώπων θα βελτιωνόταν. Την εποχή εκείνη είχε αυξηθεί  πάνω από τα προπολεμικά  επίπεδα ο αναλφαβητισμός,  το να συμπληρώσει το τεράστιο όγκο των χαρτιών και  διατυπώσεων ήταν κάτι σχεδόν αδύνατο για τους περισσότερους. Έτσι αρκετοί  Κρητικοί, δεν υπήρχε άλλο τέτοιο γραφείο στην Κρήτη, κατέφευγαν στον Πλυμάκη. Το γραφείο αναλάβανε την έκδοση των εγγράφων της μετανάστευσης ,όπως και των ατμοπλοϊκών εισιτηρίων. Το μεγαλύτερο πρόβλημα του τουρισμού εκείνης της εποχής ήταν η πληρωμή. Το γραφείο ακολούθησε σε αυτό το πρόβλημα την εξής τακτική, να εκδίδει με δικά του έξοδα χαρτιά και εισιτήρια με την υπόσχεση πως η αποπληρωμή θα γινόταν μετά από την εξεύρεση εργασίας στο τόπο της μεταναστεύσεως. Γεγονός  που οικοδόμησε δεσμούς φιλίας που επιβιώνουν ακόμα και σήμερα μετά τόσες γενιές, τα εγγόνια των πρώτων γενεών μεταναστεύσεως   ξεκινούν το ταξίδι προς την χώρα μας  από ένα τηλέφωνο σε αυτό το γραφείο. Όπως ακριβώς το ταξίδι των παππούδων προς την γη της επαγγελίας. Το ταξίδι αυτό με τις άθλιες συνθήκες των πλοίων της εποχής κατέληγε για τους  περισσότερους στο νησί Λόνγκ Άϊλαντ στην είσοδο του λιμανιού της Νέας Υόρκης ,ένα νησί που τόσα έχει να διηγηθεί από ιστορίες ανθρώπων από τόσους αιώνες μετανάστευσης των δυστυχισμένων της ηπείρου μας προς το νέο κόσμο .Εκεί με ένα νταμπελάκι μπροστά που έγραφε τον αύξοντα αριθμό τους,  ξεκινούσε η διαδικασία ελέγχου των εγγράφων και ο εξευτελιστικός μαζικός υγειονομικός έλεγχος. Μια ψυχοφθόρα  διαδικασία , αφού η μη επιτυχής έκβαση των «εξετάσεων» οδηγούσε στην επιστροφή και στην διάψευση των ονείρων.

Αυτές οι λίγες γραμμές για την αρχική και άκρως ρομαντική περίοδο του πρακτορείου, έχουν  σκοπό να ερεθίσουν των αναγνώστη να μάθει για εκείνη την περίοδο, ξεκινώντας ίσως από την παραπομπή μας. Η πορεία του εισερχόμενου   και εξερχόμενου τουρισμού ακλούθησε , όπως ήταν φυσικό, την πορεία εξέλιξης της   κοινωνίας μας. Τα μέσα της δεκαετίας η χώρα αποκτά μια σχετική σταθερότητα και άρχισε τα πρώτα δειλά βήματα για να ενταχθεί στον δυτικό κόσμο. Την ίδια περίοδο στον  τόπο  μας , ο τουριστικός σύνδεσμος «Κρήτη», προσπαθεί να πείσει τους συμπολίτες του, για  την ανάγκη ανάπτυξης τόσο του εισερχόμενου όσο και του εξερχόμενου τουρισμού μιλά για ανάγκη δημιουργίας υποδομών  στους τουριστικούς προορισμούς, ίδρυση ξενοδοχείων, ένα από τα απομεινάρια αυτής της περιόδου  είναι το ξενοδοχείο «Λιβυκό» στην Παλαιόχωρα ,  προβολή του τόπου.  Για αυτό τον σκοπό διοργανώνει το 1957   την  πρώτη «Τουριστική Εβδομάδα  Διαφωτίσεως». Έτσι το γραφείο προσπαθεί να συγχρονίσει το νησί μας με τις εξελίξεις στην χώρα. Το 1957 ο  Ωνάσης ιδρύει την «Ολυμπιακή» και το Ελληνικό κράτος στην προσπάθεια του για συντονισμένη παρέμβαση στον χώρο ιδρύει το 1960 τον Ε.Ο.Τ. Στην αρχή με πρωτόγονα μέσα αρχίσαμε να γνωρίζουμε πρώτα το νησί μας και μετά την χώρα μας. Ενώ συγχρόνως οι ερημικές μας παραλίες γίνονται  πόλος έλξης για το κίνημα των Χίπις στα μέσα της δεκαετίας 60. Όσοι αγανακτούμε με το ελεύθερο Camping πρέπει να γνωρίζουμε ότι υπήρξε η πρώτη μορφή εισερχόμενου τουρισμού που τόσο πρόσοδο περιμένουμε από αυτόν σήμερα. Η παλαιότερη  μορφή του εξερχόμενου τουρισμού υπήρξε ο θρησκευτικός τουρισμός. Σύμφωνα με του τουριστικό φυλλάδιο του γραφείου του Πλυμάκη που χρονολογείται από το 1951 , ένα ταξίδι στα Ιεροσόλυμα διαρκούσε 24 μέρες, συμπεριελάμβανε περιήγηση  σε μεγάλο μέρος της Μέσης Ανατολής και στοίχιζε 4.400.000 δραχμές. Τα  πρώτα βήματα του τουρισμού  αφορούσαν τα πιο εύπορα τμήματα του πληθυσμού. Από τα μέσα της δεκαετίας του 60 γίνονται οι πρώτες μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες που οι νεόπλουτοι, κυρίως από τον χώρο της οικοδομής ,παραθερίζουν παριστάνοντας τους κοσμοπολίτες,  καταστάσεις που αποτυπώθηκαν από τον Ελληνικό κινηματογράφο στις κωμωδίες με τον Κωνσταντάρα. Τα τέλη της δεκαετίας του 80 αποκτήσαμε σχετικά άρτιες ξενοδοχειακές υποδομές. Ο εσωτερικός τουρισμός άρχισε να παίρνει μαζικές διαστάσεις με την ραγδαία αύξηση των εισοδημάτων, που ξεκίνησε από την αρχή της δεκαετίας 70. Στην  αρχή της δεκαετίας του 80 αρχίσαμε να γνωρίζουμε  τις γειτονικές χώρες αρχίζοντας από την Βουλγαρία. Η  συνέχιση της αύξησης  των εισοδημάτων τα τραπεζικά δάνεια τα επόμενα 25 χρόνια μας βοήθησαν να ταξιδεύουμε σε όλον τον κόσμο. Από την άλλη μεριά η ανάπτυξη των τουριστικών υποδομών η ευκολία στις μετακινήσεις με την ίδρυση της Ε..Ο.Κ και κυρίως με την Ε.Ε, η ανάπτυξη του τουρισμού στις ασιατικές χώρες , ο Αμερικάνικος τουρισμός, και λίαν προσφάτως ο  Ρωσικός , έκαναν την χώρα μας ελκυστικό προορισμό και τον κόσμο μας μια γειτονιά. Ο τουρισμός ακόμα και ο εμπορικός είναι  επικοινωνία πολιτισμών και η μοναδική μας αξιόλογη βιομηχανία ,η λέξη που εισήγαγε το 1950 ο Γιώργος Πλυμάκης , στο νησί μας είναι πλέον πραγματικότητα.

Πηγή: Η συνέντευξη που παρεχώρησε  στις 24/04 /2015 στην εκπομπή «Το Φρεάτιο» ,στις συχνότητες της Ε.Ρ.Α Χανίων η Σοφία Πλυμάκη.